Σπύρος Πετρουλάκης: Στα χνάρια του κουρσάρου Μπαρμπαρόσα

Ένα μαύρο τόσο δα κλειδί κι ένας πολυμήχανος παππούς. Ο καπετάν Σήφης ξέρει καλά πώς να κάνει μικρούς και μεγάλους να κρέμονται από τα χείλη του. Κωνσταντίνος, Ειρήνη, Παρασκευή, Δημήτρης.

Θα μπουν στο παιχνίδι για να βρουν τι ξεκλειδώνει αυτό το θαυμαστό κλειδί που τόσες φορές έχουν δει να ξετρυπώνει από το πουκάμισο του καπετάνιου. Δεν θέλεις και πολύ να κινήσεις την περιέργεια σε αυτές τις ηλικίες που διψούν για παιχνίδι, εξερεύνηση, γνώση. Κι ο παραμυθάς παππούς θα τα προσφέρει απλόχερα στα εγγόνια και τους φίλους τους. Γιατί τα παιδιά, όσο κι αν οι καιροί αλλάζουν, παραμένουν το ίδιο αυθόρμητα, με την ίδια ανάγκη για περιπέτεια και παιχνίδι, την ίδια δίψα να ακούσουν ιστορίες και κατορθώματα. Αυτή είναι η τροφή της φαντασίας τους για να χορτάσει και να φτιάξει αργότερα τα δικά της όνειρα, τα δικά της παραμύθια.

Ο παππούς βάζει τους τέσσερις πιτσιρικάδες να αλωνίσουν πάνω κάτω τα Χανιά, για να λύσουν τους γρίφους που τους θέτει κάθε φορά και να βρουν τον θησαυρό ενός ξακουστού πειρατή εκεί που είναι η θαμμένη εκκλησιά. Και θα μου πείτε τώρα, καψόνια κάνει ο καπετάνιος μόνο και μόνο για να κρατήσει απασχολημένα τα παιδιά σε αυτό το τριήμερο της σχόλης τους; Μήπως θέλει να τα κάνει να φάνε με μεγαλύτερη όρεξη τα φαγητά της γιαγιάς; Ή μήπως θέλει να δείξει κάτι πολύ απλό, αλλά με τέτοιο τρόπο που θα μείνει χαραγμένο στο μυαλό και στην ψυχή τους;

Ο Σπύρος Πετρουλάκης είναι ένας κουρσάρος που παίρνει τα μυαλά του κόσμου με τις δημιουργίες-αποκοτιές του. Πλασμένος από στόφα εξερευνητή, -και δεν μου το βγάζετε από το μυαλό πως αυτός είναι ο καπετάν Σήφης της ιστορίας του-, μοιάζει να κουμαντάρει εκείνο το Μινωικό πλοίο που αναφέρει στην περιπέτειά του, σαν να υπάρχει από χρόνια αρχαία στον κόσμο αυτόν. Πολεμιστής, θαλασσοπόρος, θαυματοποιός, παραμυθάς. Γράφει μουσική, στίχους και ιστορίες που μας ποτίζουν αρμύρα και μυστήριο, ξεδιπλώνει την ομορφιά του τόπου του, ενός τόπου που γνώρισε κατακτητές πολλούς κι ο καθένας τους άφησε ξοπίσω του το δικό του χνάρι. Οι ιστορίες ξεκινούν σαν τον γάντζο του πειρατή, σε αρπάζουν κι εσύ μένεις με τη θέλησή σου να ακολουθήσεις ψάχνοντας πλούτη αμύθητα. Κι είναι αυτά τα πλούτη γύρω σου, μπροστά στα μάτια σου, εικόνες πολύτιμες, σελίδες ιστορίας από αιώνες πίσω. Είναι όσα θαυμαστά έκανε ο άνθρωπος, ο ίδιος λησμόνησε κι αυτός πάλι ανάστησε.

Κι είναι οι γάντζοι του πειρατή Πετρουλάκη βουτηγμένοι στο αλατοπίπερο της περιπέτειας, ποτισμένοι με μυρωδιές από τα λουλούδια του κήπου έξω στον δρόμο κι εκείνης της τριανταφυλλιάς που επίμονα κορφολογάει τα ρόδα της ο γείτονας και φίλος του, ο κατεργάρης μπαρμπα Γιάννης. Είναι τα κοκκινιστά κάστανα και τα άλλα φαγητά, γεύσεις της Κρήτης που κάνουν το στόμα μας να γεμίζει σάλια και το στομάχι να γουργουρίζει. Είναι οι καμάρες, οι κρήνες και τα παλάτια, οι δρόμοι και η ιστορία των ονομάτων τους. Είναι εκείνος ο μαύρος βαρκάρης ο Σαλής, ο άγιος άνθρωπος. Είναι οι φόβοι κι οι ελπίδες, το μακρινό χθες που πρόβαλε την εικόνα του σε άλλοτε εντυπωσιακά κτίρια, το πιο πρόσφατο παρελθόν με πολέμους και βομβαρδισμούς, το σήμερα που λούστραρε τις ρωγμές κι έκανε μουσεία κοσμήματα και χώρους πολιτισμού. Μα είναι και το μήνυμα πίσω από όλα αυτά, το ότι η συνεργασία και η αποδοχή της διαφορετικότητας μόνο οφέλη έχουν να φέρουν. Η ίδια η πόλη των Χανίων το αποδεικνύει αντικρίζοντας περήφανα το σήμερα, εκθέτοντας στα μάτια μας το πέρασμα, τη συνύπαρξη, την άνθηση.

Είναι όμορφο τελικά όσο και να μεγαλώσεις να μην αφήνεις το παιδί μέσα σου να φύγει. Κι αν το έχεις κάπου λησμονήσει εσύ, άνθρωποι σαν τον Σπύρο Πετρουλάκη, με μια κουβέντα και μόνο, σε κάνουν να το θυμηθείς. Καλά κουρσέματα, Σπύρο!

Το νεανικό μυθιστόρημα "Στα χνάρια του Κουρσάρου Μπαρμπαρόσα" κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας στη σειρά Λογοτεχνικές εξερευνήσεις.