Έρωτας στον καθρέφτη: συνέντευξη στο EMMEIS

Ευρυδίκη Αμανατίδου: «Έρωτας δεν σημαίνει μόνο ότι παθιαζόμαστε με ένα πρόσωπο»

Σύνταξη: Μίνως – Αθανάσιος Καρυωτάκης

Πιάνω στα χέρια μου το νέο βιβλίο της συγγραφέως Ευρυδίκης Αμανατίδου με τον τίτλο «Έρωτας στον Καθρέφτη». Το βλέμμα μου μαγνητίζεται από το πανέμορφο εξώφυλλό του. Μια σαγηνευτική γυναίκα μ ’ένα μπλε φόρεμα που αναδεικνύεται μέσω της αντανάκλασης του καθρέφτη. Ένα βιβλίο αφιερωμένο στον έρωτα. Ένα δημιούργημα που προσπαθεί να δώσει απαντήσεις σε δύο ερωτήματα: (α) Τελικά τι καθρεφτίζει ο έρωτας; (β) Την υπαρκτή ή την επιθυμητή προβολή του εαυτού μας; Έτσι, αποφάσισα να επικοινωνήσω με τη συγγραφέα και να προσπαθήσω να αλιεύσω περισσότερες πληροφορίες:

Σας αρέσει περισσότερο να καταπιάνεστε με την παιδική λογοτεχνία ή με έργα για ενήλικες;

Μου αρέσει να καταπιάνομαι με τις λέξεις, οπότε είναι θέμα της συγκεκριμένης χρονικής στιγμής. Σίγουρα όμως είναι κάτι εντελώς διαφορετικό το να απευθύνεσαι σε παιδιά.

Τι σημαίνει για σας συγγραφέας;

Συγγραφέας (ή καλύτερα αυτός που ασχολείται με τη γραφή, γιατί δεν είναι ταμπέλα η λέξη αλλά τίτλος βαρύς) σημαίνει να ζεις στα όρια. Και μην παρεξηγηθώ με αυτό, απλά θέλω να πω ότι αναγκαστικά συμβιώνεις με τα πολλαπλά εγώ σου.

Το «Έρωτας στον Καθρέφτη» είναι το νέο σας μυθιστόρημα. Τι πραγματεύεται;

Το κύριο θέμα του είναι ο έρωτας, αλλά και το τι συνεπάγεται αυτό για τον καθένα μας. Βασικά είναι ο έρωτας που συγκρούεται με τη λογική, η διαφορά του πάθους από την αγάπη, του αυθόρμητου από το επεξεργασμένο ή το επακόλουθο ώριμης σκέψης. Αλλά είναι και η προσπάθεια να γνωρίσουμε βαθύτερα τον εαυτό μας, να ξεπεράσουμε εμπόδια και προκαταλήψεις και να ζήσουμε τις στιγμές σαν πολύτιμα βιώματα.

Από πού προέκυψε το έναυσμα για τη δημιουργία του;

Μια βόλτα στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου με έφερε μπροστά σε μια παράσταση «δρόμου», ξέρετε με αυτές τις φιγούρες που μέσα από την ακινησία και το μακιγιάζ μοιάζουν ζωντανά αγάλματα. Αυτό περιγράφω στις πρώτες σελίδες, και ό,τι ακολουθεί είναι όχι μόνο μια σπουδή (αν μου επιτραπεί αυτός ο ορισμός) πάνω στον έρωτα, αλλά και πάνω στη δημιουργία της γραφής, αφού και οι δύο ήρωες είναι «υπηρέτες» της. Η Αριάδνη, η ηρωίδα μου, είναι μια αναγνωρισμένη θεατρική συγγραφέας, ενώ ο Πέτρος, κάνει τα πρώτα του βήματα, προσπαθώντας να ολοκληρώσει το μυθιστόρημά του.

Τι είναι για σας ο Έρωτας;

Απόλυτη ανάγκη, κινητήρια δύναμη, ιδανικό, πάθος, η ίδια η ζωή. Έρωτας δεν σημαίνει μόνο ότι παθιαζόμαστε με ένα πρόσωπο, αλλά και με μια ιδέα ή ακόμη και με ένα κείμενο, όπως στο «Έρωτας στον καθρέφτη» όπου η γοητευτική γραφή του χειρογράφου που σε συνέχειες λαμβάνει η ηρωίδα, της δημιουργεί τα συμπτώματα που όλοι λίγο έως πολύ αναγνωρίζουμε.

Το μυθιστόρημά σας «Σιωπηλή Πέτρα» πρωτοκυκλοφόρησε το 2007 και επανεκδίδεται το 2014. Πως νιώθετε;

Χαρούμενη και πολύ συγκινημένη. Η «Σιωπηλή Πέτρα» έτυχε πολύ θερμής υποδοχής από το αναγνωστικό κοινό, και είναι ένα μυθιστόρημα που η κύρια θεματική του είναι η αρχαιολογία, τα κυκλαδικά ειδώλια, ο μύθος της Μητέρας-Θεάς.

Παράλληλα, έχετε κυκλοφορήσει κάποια έργα σας στις εκδόσεις Σαΐτα. Πώς αποφασίσατε να ενταχθείτε στο «Σαΐτοταξίδι»;

Κάθε καλοπροαίρετη εθελοντική προσπάθεια, λίγους θα άφηνε αδιάφορους. Το δωρεάν ψηφιακό βιβλίο δεν έρχεται να ανταγωνιστεί το έντυπο, αλλά να δώσει την ευκαιρία να κυκλοφορήσουν νέες ιδέες και δημιουργίες με έναν άλλο τρόπο. Μου άρεσε αυτό που γίνεται στη «Σαΐτα», όλη αυτή η δημιουργικότητα και η αγάπη συνδυασμένη με τα διαδικτυακά ταξίδια των λέξεων.

Θα ήθελα να μου εκμυστηρευτείτε ένα γεγονός που πιστεύετε ότι σας καθόρισε ως άνθρωπο.

Πολλά είναι τα γεγονότα, δεν θα εστιάσω κάπου συγκεκριμένα, απλά θα πω ότι είναι φορές που κάποιοι άνθρωποι για κάποιο λόγο βρίσκονται στον δρόμο σου. Η -έστω και για ελάχιστο χρονικό διάστημα- κοινή πορεία είναι σίγουρα ένα καθοριστικό βίωμα.

Θα εγκαταλείπατε την Ελλάδα αν σας δινόταν η ευκαιρία;

Θεωρώ τον εαυτό μου πολίτη του κόσμου και όχι μίας χώρας. Οπότε δεν τίθεται θέμα εγκατάλειψης. Παρά ταύτα, θα δοκίμαζα τις δυνάμεις μου αλλού, σαν ταξιδιάρικο πουλί όμως που γυρίζει στη φωλιά του.

Ποια είναι η γνώμη σας για το ζήτημα της κατάργησης της Ενιαίας Τιμής Βιβλίου;

Δεν είμαι υπέρ της κατάργησης της ενιαίας τιμής, καθώς θέτει ένα πλαφόν που εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα των μικρών δίπλα στους πιο μεγάλους και αυτό αφορά κάθε έναν εμπλεκόμενο στην αλυσίδα του βιβλίου.

Μπορεί η κρίση να αποτελέσει εφαλτήριο για την ανάδειξη νέων λογοτεχνών που θα καταφέρουν να στιγματίσουν τα ελληνικά γράμματα;

Η γνώμη μου είναι πως οι δυσκολίες ατσαλώνουν το πνεύμα. Δεν είναι τυχαίο το ότι τα καλύτερα έργα της λογοτεχνίας γράφτηκαν σε περιόδους κρίσης ή αναταραχών. Τα δύσκολα είναι που βγάζουν ό,τι έχει να προσφέρει ο καθένας, προς τα έξω. Η γραφή είναι το έναυσμα και το βήμα για τους νέους ανθρώπους να αναπτύξουν τα δικά τους πιστεύω, να δημιουργήσουν μέσα από καταστάσεις δύσκολες, να στηλιτεύσουν, να αναδιαρθρώσουν.

Παρότι δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που κυκλοφόρησε το πέμπτο σας μυθιστόρημα, θα ήθελα να σας ρωτήσω αν ετοιμάζετε κάτι καινούργιο;

Ετοιμάζω κάτι νέο, αλλά είναι νωρίς ακόμη να πω περισσότερα. Η αλήθεια είναι πως για να δημιουργήσω τον μύθο και την πλοκή, προηγείται επίμονη και επίπονη έρευνα των πηγών, οπότε παρότι έχω επιλέξει τις θεματικές του μυθιστορήματος που δουλεύω, επειδή γράφω παρορμητικά, και όχι ακολουθώντας πιστά ένα σκαρίφημα, «τα πάντα ρει».

Η συζήτηση τελειώνει. Κοιτάζω το βιβλίο. Η γυναίκα στο εξώφυλλο ανοίγει προς στιγμήν τα βλέφαρά της. Με κοιτάζει αισθησιακά. Τα χέρια μου μοιραία το αγγίζουν. Γυρίζω το εξώφυλλο και βυθίζομαι στην ιστορία της Αριάδνης Αργυρού…

Ευχαριστώ πολύ τον Μίνω-Αθανάσιο Καρυωτάκη και το EMMEIS. Διαβάζετε τη συνέντευξη στην ΚΟΥΒΕΝΤΑ του EMMEIS