Μιχάλης Σπέγγος: Ο χορός των προγόνων

Μια παράσταση έκπληξη της οποίας το κείμενο και τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Μιχάλης Σπέγγος. Ο χορός των προγόνων είναι έξι μονόπρακτα που επικοινωνούν μέσω κυρίως του τόπου (τα Γιάννινα) αλλά και της θέασης των ιστορικών στιγμών από το μακρινό χθες μέχρι το σήμερα. Έξι εικόνες θα έλεγα καλύτερα που ζωντανεύουν μπροστά στον θεατή στιγμές της ιστορίας ιδωμένες από μια διαφορετική οπτική γωνία. 

Το ξεκίνημα γίνεται από το αρχαίο θέατρο της Δωδώνης που τον πρώτο προ Χριστού αιώνα οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν ως αρένα για μονομαχίες. Ο θεατής εκπλήσσεται καθώς ακούει την βροντερή φωνή του μονομάχου που απαγγέλλει λόγια από την Ιλιάδα και τον Οιδίποδα. Πώς γίνεται αυτό; Ο κόσμος αλαλάζει, περιμένει να δει αίμα, θάνατο, και είναι σαν ο άνδρας να προσπαθεί να κρατήσει κάτι από αυτές τις ίσως τελευταίες στιγμές του. 

Η επόμενη εικόνα μάς πηγαίνει στο 1801 λίγο πριν από τον πνιγμό της Φροσύνης και άλλων δεκαέξι ή δεκαεπτά γυναικών. Τον τρόμο και τη βία μάς τον μεταφέρει με τα λόγια της μια συγγενής της που "εξομολογείται" στην εικόνα της Παναγιάς τα "ολισθήματά" της. Κοκέτα, γλαφυρή και ίσως λίγο αφελής αναπολεί αλλά τρομοκρατείται κιόλας από την αγωνία. 

Μεταφερόμαστε κατόπιν λίγα χρόνια μετά, λίγο πριν από την Επανάσταση. Ένα παράνομο ζευγάρι, στο φευγιό με το καραβάνι, προσπαθεί να ισορροπήσει την καρδιά με τη λογική. Ένας απελπισμένος έρωτας και αναπάντητα γιατί συγκλονίζουν. 

Η επόμενη εικόνα αποδίδει τη ζοφερότητα μιας μαύρης σελίδας για τα Γιάννινα. Ήταν η 25η Μαρτίου του 1944, όταν 1800 περίπου Εβραίοι συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τους έβαλαν σε καμιόνια και μέσα στο χιόνι και την παγωνιά πήραν τον δρόμο για τη Λάρισα μέσω Κατάρας. Μια αδικοχαμένη ψυχή αφηγείται την τρομερή εκείνη ημέρα, τον πόνο καθώς αντικρίζει για τελευταία φορά την αγαπημένη πόλη. 

Το σημείο αναφοράς της πέμπτης εικόνας είναι ο εμφύλιος σπαραγμός. Δύο αδέλφια βρίσκονται αντιμέτωπα. Εκείνος ο ανακριτής, εκείνη η αιχμάλωτη. Κατασπαράζουν ο ένας τον άλλον με τα λόγια- μαχαίρια. Θα μιλήσουν μέσα τους οι δεσμοί του αίματος ή ο πόνος και η μισαλλοδοξία θα τους τυφλώσουν;

Η έκτη εικόνα είναι το σήμερα και οι ήρωες απόγονοι όσων γνωρίσαμε ήδη. Είναι ξένοι, με μακρινή ελληνική καταγωγή. Θα ερωτευτούν τον τόπο, θα ερωτευτούν μεταξύ τους. Θα πάρουν αποφάσεις, για να μπορέσουν επιτέλους να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους. 

 Οι ήρωες παλεύουν για μια στάλα ελευθερίας, θέλοντας να ζήσουν κάτι καλύτερο. Ο καθένας με τον τρόπο του επαναστατεί, δεν θέλει κανέναν να πνίξει στη λίμνη τα συναισθήματά του. 

Ο ζεστός και φιλικός χώρος, η παρεΐστικη ατμόσφαιρα, οι συγκλονιστικές ερμηνείες, το εξαιρετικό κείμενο με άφησαν με τις καλύτερες εντυπώσεις. Όταν η παράσταση τελείωσε, ένιωσα τη γαλήνη που φέρνει η κάθαρση. Ήταν σαν να είχαν αποκατασταθεί όλες οι αδικίες. Σαν να στέγνωσε ο πόνος που πότισε χώματα και σώματα.

Ο Αλέξανδρος Κλημόπουλος και η Ηλέκτρα Τσακαλία συγκλονιστικοί. Η Δήμητρα Χασιακή, ο συνδετικός κρίκος και αφηγήτρια μαγεύει με τη θεϊκή φωνή της. Και κάπου εκεί, στα σκαλιά της Ρότας, ο Μιχάλης Σπέγγος, πάντα σεμνός, μειλίχιος, με αυτό το χαμόγελο που μαγεύει όπως μαγεύει και η πένα του. 

Ο χορός των προγόνων είναι μια μοναδική παράσταση που παραπέμπει στον πυρρίχιο χορό, τον πολεμικό και τον ειρηνικό, που ο Πλάτωνας ανέφερε ως δώρο των Θεών προς τους Ανθρώπους.
Πολλά συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές!