Από τα επονομαζόμενα Σκοτεινά Χρόνια μάς κατακλύζει μία πληθώρα κειμένων που με μία πρώτη ματιά θα έλεγε κανείς ότι αλληλοαναιρούνται. Από τα πιο προσφιλή αναγνώσματα είναι τα θρησκευτικά κείμενα όπως η Βίβλος ή το Βιβλίο των Ωρών. Καθώς ο Γουτεμβέργιος δεν έχει ακόμη δώσει τη λύση της τυπογραφίας, τα χειρόγραφα αντιγράφονται και οι μικρογράφοι κάνουν θαυμαστή εργασία καθώς κοσμούν με μικρά σε μέγεθος σχέδια τα κείμενα. Οι ευγενείς και γενικότερα οι εύρωστοι οικονομικά έχουν τη δυνατότητα να παραγγείλουν ένα καθόλα ευσεβές κείμενο αλλά με την εικονογράφηση που επιθυμούν. Δεσποσύνες αποσύρονται στα ιδιαίτερά τους διαμερίσματα -απαλλαγμένες από την περίφημη ζώνη αγνότητας που εικάζεται στις ημέρες μας πλέον ως μύθευμα- για σιωπηλή ανάγνωση ή καλύτερα τέρψη των οφθαλμών χάρις στα σκανδαλώδη σχέδια στο περιθώριο των κειμένων. Άνδρες με ακάλυπτα γεννητικά όργανα ή γυναίκες που καβαλικεύουν ζώα, φαλλικά σχήματα ή συμβολική απεικόνιση γυναικείων γεννητικών οργάνων. Όλα έχουν τη σημειολογία τους. Η εικόνα συμβολίζει ακριβώς το αντίστροφο; Σημαίνει άραγε η απεικόνιση της γυναικείας γενετικής εισόδου την είσοδο στην κόλαση; Υποβόσκει η λαγνεία κάτω από μία «παραπλανητική εικονογράφηση»;
Κυκλοφορούν όμως και ιστορίες ιπποτικού ρομαντισμού και γαλαντομίας όπου για να κερδίσει ο ενδιαφερόμενος την εύνοια, την καρδιά και τελικά το σώμα της αγαπημένης του πρέπει να θυσιαστεί ηρωικά. Όσα περισσότερα βέλη διαπεράσουν το κορμί του, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες να κατακτήσει την ποθητή ύπαρξη. Είναι τα κείμενα από όπου απορρέει ο αυλικός έρωτας (courtly love), συνήθως αγγλοσαξονικά, όπου το ζητούμενο είναι τελικά να προαχθεί ο ηρωισμός -εδώ ο σκοπός αγιάζει τα μέσα- για την επιτυχία των Σταυροφοριών.
Έχουμε όμως και ερωτικές ιστορίες από τη Γερμανία, γραμμένες ανάμεσα στον 13ο έως 16ο αιώνα όπου πρωταγωνιστούν ιππότες, κλήρος, καλόγριες, παρθένες. Τι δίνουν σαν εντύπωση στον σύγχρονο αναγνώστη; Μάλλον ότι ο Μεσαίωνας δεν ήταν όπως τον φανταζόμαστε. Ο μέσος άνθρωπος ήθελε να προσεγγίσει έστω και σαν ευσεβή πόθο το φαιδρό και σκανδαλώδες, σε αντίθεση με κλήρο και αρχές που ήθελαν τον λαό ευσεβή και πνευματώδη, ήτοι σεξουαλικά στειρωμένο.
Θα ήταν παράλειψη βέβαια το να μην αναφέρω τον μάγιστρο του σκανδαλώδους, Βοκάκιο. Το «Δεκαήμερον» που καυτηριάζει την υποκρισία και λαγνεία του κλήρου απαγορεύτηκε πολλάκις. Πέντε αιώνες μετά την πρώτη του δημοσίευση αντίτυπά του ακόμη κατάσχονταν και καταστρέφονταν στη Μεγάλη Βρετανία και στις ΗΠΑ. Και τι να πει κανείς για την «ιστορία δύο εραστών» που γράφτηκε το 1444 και έγινε ευπώλητη τον 15ο αιώνα, μία επιστολική νουβέλα που βρίθει κρυφού ερωτισμού και της οποίας συγγραφέας υπήρξε ο μετέπειτα Πάπας Πίος ο 2ος;
Και από τη Γαλλία έρχονται τα fabliaux, σατιρικοί και προκλητικοί μύθοι σε στίχους όπου συναντούμε κερατωμένους συζύγους, παπάδες-αρπακτικά, κλέφτες, ζητιάνους, πόρνες. Σαφώς έχουν έναν ηθικοπλαστικό στόχο, αλλά το κύριο μέλημά τους είναι η απόλαυση που προσφέρει η ιστορία, γι’ αυτό εξάλλου οι δημιουργοί τους μοιάζουν να κατέχονται από μία μανία όσον αφορά τη διαφορετική σημασία ομόηχων λέξεων που κάνει το κείμενο να έχει σαφή σεξουαλικά υπονοούμενα.
Λιγότερο ή περισσότερο σεξ, κρυφοί πόθοι και υπερδιεγέρσεις. Όπως και να έχει, η γραφή της εποχής ρίχνει φως στα σκοτεινά ένστικτα του Μεσαίωνα.
