Λυπάμαι, αλλά δε μας κάνετε!

Και η πολυαναμενόμενη απάντηση από τον εκδοτικό οίκο ήρθε. Ανοίγουμε το φάκελο (φυσικό ή ηλεκτρονικό, βρισκόμαστε στην εποχή του διαδικτύου εξάλλου) ή απαντάμε στο τηλέφωνο εναγωνίως, και διαβάζουμε ή ακούμε ένα ολοστρόγγυλο όχι.

Δεν πανικοβαλλόμαστε, δε θα κόψουμε τις φλέβες μας, ούτε θα επικαλεστούμε θεούς και δαίμονες για εκτόνωση. Ας δούμε την κατάσταση ψύχραιμα και λογικά. Όλα είναι πιθανά σε αυτόν τον κόσμο και εμείς τα εξετάζουμε. Μπορεί το χειρόγραφό μας να μη διαβάστηκε καν. Μπορεί όντως να ισχύει η πλέον τυπική απάντηση που λαμβάνει κανείς: «Το εκδοτικό μας πρόγραμμα είναι πιεσμένο» ή «το έργο σας είναι ενδιαφέρον, αλλά δεν εντάσσεται στα άμεσα εκδοτικά μας σχέδια».

Μια απόρριψη είναι η ώθηση για μία εκ νέου προσπάθεια. Ξανακοιτάζουμε τα γραπτά μας. Ευκαιρία να δούμε με άλλη ματιά αν όντως κάπου χωλαίνουν. Σε περίπτωση που αυτό συμβαίνει, σπανιότατα ο εκδοτικός οίκος θα δικαιολογήσει την άρνησή του κάνοντας μνεία σε ελαττώματα αυτής καθεαυτής της γραφής.

Ας ρωτήσουμε λοιπόν ξανά τον εαυτό μας τα εξής: «Ποιος εκδοτικός οίκος εκδίδει αντίστοιχα της δικής μου θεματολογίας έργα;» «Τι ζητάει η αγορά του βιβλίου αυτή τη στιγμή;» «Είναι το κείμενό μου τακτοποιημένο;» Ευκαιρία να ξανακοιτάξουμε το βιογραφικό μας, την περίληψη, τυχόν παραλείψεις δικές μας.

Κι αφού απαντήσουμε στα παραπάνω, ας σκεφτούμε επίσης ότι το ταλέντο δεν αρκεί να υπάρχει αλλά πρέπει και να αναδειχθεί. Πότε γίνεται αυτό; Ο σίγουρος δρόμος είναι ο πιο μακρύς, θα έλεγα.

Η Margaret Mitchell απορρίφθηκε 38 φορές μέχρι να κατορθώσει να εκδοθεί το όσα παίρνει ο άνεμος. Η Meg Cabot έλαβε 17 αρνητικές απαντήσεις για τα ημερολόγια μιας πριγκίπισσας. Ο Μόμπυ Ντικ του Herman Melville απορρίφθηκε εν πρώτοις, γιατί το έργο θεωρήθηκε ακατάλληλο για το νεανικό κοινό της Μεγάλης Βρετανίας. O Charles Bukowski έλαβε τόσες απορριπτικές επιστολές που έφταναν για να τις χρησιμοποιήσει σαν ταπετσαρία για τους τοίχους του. «Παράλογο, ανιαρό, χωρίς φαντασία» χαρακτήρισε ένας εκδότης το ο άρχοντας των μυγών του William Golding.

Ο κατάλογος δεν έχει τέλος. 

Για να κατανοήσουμε όμως το παράλογο μέσα στο λογικό ή έστω το αντίθετο, παραθέτω σε συντόμευση την απάντηση που έδωσε το 1912 ο εκδότης Arthur Fifield στην Gertrude Stein: «Κυρία μου, είμαι μόνο ένας…Μία ύπαρξη…με μια ζωή να ζήσω, με εξήντα λεπτά μόνο μέσα στην ώρα…με ένα ζευγάρι μάτια, ένα μυαλό. Κι αφού είμαι ένας, που έχει μόνο ένα ζευγάρι μάτια…μόνο μια ζωή, δε μπορώ να διαβάσω το χειρόγραφό σας τρεις και τέσσερις φορές…μια ματιά μόνο είναι αρκετή…με το ζόρι θα πουλούσε έστω κι ένα αντίγραφο…σας το επιστρέφω συστημένο, ένα χειρόγραφο, με ένα ταχυδρομείο». Προβοκατόρικη και γεμάτη βερμπαλισμούς η επιστολή. Έλλειψη διαίσθησης, λάθος χρόνος, λανθασμένη επιλογή εκδοτικού οίκου; Την απάντηση την έδωσε σίγουρα η ιστορία της λογοτεχνίας. 

Ταλέντο, τύχη, υπομονή και επιμονή είναι τα τέσσερα στοιχεία που απαιτούνται σε κάθε τι που κάνουμε. Ισχύουν και με το παραπάνω στη συγγραφή. «Το να γράψεις ένα βιβλίο είναι μια περιπέτεια. Στην αρχή είναι παιχνίδι κι ευχαρίστηση, Μετά γίνεται ερωμένη, αφέντης, τύραννος. Και πάνω που πας να συμφιλιωθείς με την υποτέλειά σου, σκοτώνεις το τέρας και το πετάς στο κοινό». Είναι τα λόγια του Winston Churchill. 

Αυτή η άγια ώρα που όλοι οι συγγραφείς περιμένουν, κάποτε γίνεται πραγματικότητα. Είναι όμως ο δρόμος στρωμένος με ροδοπέταλα ή τα φαινόμενα απατούν;

φωτο: Sean MacEntee