Παρασκευή 28 Δεκεμβρίου 2012

Γιάννης Κατσούλης: Ο χρόνος τα παίρνει όλα



Άραγε τι παίρνει μαζί του ο χρόνος και τι αφήνει σαν αντάλλαγμα σε εμάς; Αν αναλογιστούμε ότι η μέτρησή του αποτελεί επινόηση του ανθρώπινου μυαλού, τότε η πιο αντιπροσωπευτική εικόνα του είναι το ρολόι.
Ένα ρολόι αφημένο πάνω στα βράχια κι ένα στα βότσαλα μιας παραλίας συνθέτουν το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο της συλλογής διηγημάτων του Γιάννη Κατσούλη «Ο χρόνος τα παίρνει όλα» από τις Βορειοδυτικές εκδόσεις. Μου αρέσει πάντα να ανατρέχω σε μια σημειολογική ερμηνεία. Άραγε η επιλογή του τοπίου δείχνει τη φθορά και τη συνεχή εναλλαγή της ζωής; Από εκεί που περνάει ο χρόνος, τίποτα δε μένει ίδιο πέρα ίσως από  τον χρόνο σαν έννοια, σαν σύνολο στιγμών που έχουν περάσει στις σελίδες της προσωπικής μας ιστορίας.
Και ο συγγραφέας καταθέτει τη δική του άποψη για το παιχνίδι χρόνου, μνήμης, λησμοσύνης. Για το ξόδεμα των στιγμών της ζωής. Για την καλή ή κακή σχέση της ύλης (άνθρωπος) με το άπειρο (χρόνος).
Με μια βαθιά εσωτερική εστίαση και στρωτό απλό λόγο, ο Γιάννης Κατσούλης ανασυνθέτει τις ζωές των ηρώων του. Άλλοτε αυτή η εκ νέου δόμηση γίνεται με αφορμή μια βόλτα στην πόλη, το μεταίχμιο ανάμεσα στην παλιά και τη νέα χρονιά, μια αλλαγή στο βιολογικό ρυθμό ή μια είδηση στα τηλεοπτικά δελτία. Ή θα είναι η κάποτε ατυχής επιλογή του γνωστικού αντικειμένου η στιγμή που ο χρόνος θα παγώσει συναντώντας απλά τον έρωτα.
Μήπως το κρέμασμα ενός πορτρέτου στον τοίχο ορίζει το πέρασμα σε μία αλλαγή; Το περιβάλλον ενός νοσοκομείου σίγουρα είναι ο τόπος όπου όλα ξεκινούν και σταματούν χωρίς διακρίσεις. Στιγμές κλεμμένες από το χρόνο των άλλων για να σκορπίσουμε τη δική μας νεραϊδόσκονη. Στιγμές που τρέχουν μέσα στην ομίχλη του παραλίμνιου, εξαϋλώνοντας και υλοποιώντας.
Χρόνος που ξοδεύεται σε λάθος κοιτάγματα, ακόμη και σε μία λάθος επιλογή λουλουδιών. Κι όταν κλείνει μια κουρτίνα, η ζωή πετάει από ένα παράθυρο. Η στιγμή όπου η αθωότητα χάνεται αμετάκλητα καθορίζοντας απαρέγκλιτες συμπεριφορές. Πόσο αργά πυκνώνει το σκοτάδι εκεί που μόνο φαντάσματα χθεσινών αναχωρήσεων κατοικούν;
Δρόμοι χωρίς όνομα, εκφράσεις αλληγορίας σαν μία ακόμη μονάδα μέτρησης. Ίσως αυτό είναι και το νόημα της ανθρώπινης ζωής. Να μετράμε πάντα, να υπολογίζουμε, να κάνουμε απολογισμούς, να έχουμε το παρελθόν όπως το όρισε η χρονική υποκειμενικότητα αντικειμενικό σύμβουλο του μέλλοντος.
Αγαπημένα μου διηγήματα: «η σφήκα», «το γνωστικό αντικείμενο», «σιωπηλές σκέψεις μέσα στο χειμώνα», «τα κόκκινα τριαντάφυλλα», «κάποιος να κλείσει την κουρτίνα».
Ο χρόνος τα παίρνει όλα, και η ζωή πάντα συνεχίζεται σε υπάρξεις και σε μνήμες…

2 σχόλια:

  1. Πόσες αλήθειες κρύβουν τα λόγια σου.Στάθηκα σε πολλά.....Να είσαι πάντα καλά και ό, τι αγαπάς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ευχαριστώ πολύ Μαρία μου! Και για εσένα τα καλύτερα! Καλή, γερή, δημιουργική χρονιά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημήτρης Νίκου: Οδοιπόρος

  Σαν άλλος Άτλαντας σηκώνεις το βάρος του κόσμου στους ώμους σου. Η δική σου ύβρις είναι μία ακόμα αποστασία. Είσαι ένας από εμάς, όχι όμως...